Leśna Świątynia
Przy ulicy Moniuszki, na samym jej końcu do początków lat 60-tych stał charakterystyczny obiekt, tzw. Leśna Świątynia (Waldtempel). Inicjatorem zagospodarowania tego uroczego zakątka uzdrowiska był minister Prus do spraw Śląska, hrabia Karl Georg Heinrich von Hoym (1739 – 1807). Na jego polecenie zaprojektowano i wybudowano w tym miejscu drewniany domek, wyglądem zbliżony do antycznej świątyni. Całość założenia prezentowała popularny od XVIII w. typ ogrodu, który zrywał ze sztucznością i szablonowością ogrodów barokowych i nawiązywał do naturalnych ogrodów krajobrazowych. W ogrodzie typu angielskiego dominującymi wartościami były: swoboda, romantyzm oraz naturalność.
Najprawdopodobniej pierwsza wersja Leśnej Świątyni w tym miejscu powstała jeszcze przed rokiem 1790, gdyż na rycinie z tego z roku jest już widoczna. Później Leśną Świątynię, zapewne kilkukrotnie, przebudowywano, aż do charakterystycznej formy z wieżyczką, znaną z przedwojennych widokówek. Lądeckiemu Stowarzyszeniu Historyczno-Eksploracyjnemu udało się dotrzeć do projektu z roku 1828. Nie ma on jeszcze owej charakterystycznej wieżyczki.
Na ścianie budynku umieszczone były dwie tablice z inskrypcjami. Jedna w języku niemieckim, druga w języku francuskim:
Hier, wo durch dichtes Laub die Sonne sich verzehret,
Der allerwärmste Tag in kühle Nacht sich kehret,
Hier lernt der Menschenfreund, betäubt vom Stadtgewühle,
Erholung für den Geist und für sein Herz Gefühle;
Und hier bekennt er frei, daß ohne Prunk und Pracht
Vergnügen nur allein, den Menschen glücklich macht!
/Tekst za: https://polska-org.pl/“Tutaj, gdzie słońce prześwieca przez gęste listowie,
Najcieplejszy dzień obraca się w zimną noc,
Tutaj odurzony przez zgiełk miejski szuka przyjaciel ludzkości,
Wytchnienia dla swej duszy i dla uczucia swojego serca,
I tu przyznaje śmiało, że bez przepychu i wspaniałości,
Tylko przyjemność czyni człowieka szczęśliwym!”
/Tłumaczenie za: Marek Sikorski “Lądek-Zdrój, Zabytki i historia”/
Paisible retraite des sages,
Asyle des coeurs pleins d’amour,
Heureux qui dans tes beaux bocages
Près de ce temple sans atour,
Jouant des moments pleins de charme
Voit couler ses jours sans alarme;
Et loin d’un monde sans attraits
Ne vit que pour mourir en paix.
/Tekst za: https://polska-org.pl/Mędrców spokojne miejsce schronienia,
Bezpieczna przystań dla kochających się serc!
W pięknym gaju jakże szczęśliwy ten,
Kto przy tej świątyni bez ozdób, bez upiększeń,
Zażywa szczęśliwych chwil;
Tutaj widzi jak jego dni w ciszy upływają,
Z dala od świata, który w tym świecie bez uroku żyć pragnie tylko,
aby umrzeć w spokoju.
/Tłumaczenie za: Marek Sikorski “Lądek-Zdrój, Zabytki i historia”/
W czasie wojen napoleońskich, 2 sierpnia 1813 roku w pobliżu Leśnej Świątyni doszło do spotkania króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III z carem Aleksandrem I. Wydarzenie to zostało upamiętnione w 1826 roku kolejną tablicą, ufundowaną przez władze miejskie, która zawisła wewnątrz budynku. Jej treść brzmiała:
“Am 2. August 1813 bewirtete Sr. Majestät, unser unvergeßlicher König
Wilhelm III., den zu früh verklärten Alexander, Kaiser von Rußland”
Tekst za: Richard Hauck “Bad Landeck / Schlesien. Bilder aus einer deutschen Stadt”
Równie ciekawa historia związana jest z osobą księżniczki Luizy (Luiza Augusta Wilhelmina Amalia Mecklemburg-Strelitz (1776-1810)), która 3 sierpnia 1795 roku odwiedziła Leśną Świątynię. Oczarowana miejscem, za pomocą swojego diamentowego pierścienia, wykonała na szybach dwie inskrypcje, upamiętniające jej pobyt. Z racji tego, że przebywała w Lądku incognito, nie wygrawerowała swojego pełnego imienia.
“Auch ich ward in Arkadien geboren,
Auch mir hat die Natur in meiner Wiege Freude zugeschworen,
Doch Tränen gab der kurze Lenz mir nur!
Lo…e, den 3. August 95”
/Tekst za: Richard Hauck “Bad Landeck / Schlesien. Bilder aus einer deutschen Stadt”/Ja też urodziłam się w Arkadii,
Również i mi natura zaprzysięgła radość w mej kołysce,
Lecz tylko łzy dała mi krótka wiosna!
Lo…e, 3 sierpnia 95
/Tłumaczenie za: Marek Sikorski “Lądek-Zdrój, Zabytki i historia”/
“O Freundschaft ! Quelle erhabener Triebe!
Dir folgen, ist der Menschheit Glück!
Du hast die Süßigkeit der Liebe,
Nur ihre Qualen hast du nicht.
Lo…e, d. 3. August 95”
/Tekst za: Richard Hauck “Bad Landeck / Schlesien. Bilder aus einer deutschen Stadt”/“O przyjaźni! Źródle wzniosłych uczuć,
Z tobą iść jest szczęściem ludzkości!
Ty masz miłości słodycz
I tylko jej udręki ci brakuje
Lo…e, 3 sierpnia 95”
/Tłumaczenie za: Marek Sikorski “Lądek-Zdrój, Zabytki i historia”/
W roku 1879 ówczesne władze miasta przekazały obie szyby jako prezent dla pary cesarskiej Hohenzollernów na złoty jubileusz małżeństwa. Umieszczono je w muzeum Hohenzollernów w Berlinie. Nie udało się nam jeszcze ustalić czy przetrwały II wojnę światową.
Sama Leśna Świątynia, opuszczona po II wojnie stała się obiektem zapomnianym. Używana jako składzik i kurnik pewnego dnia po prostu zawaliła się. Resztki zostały całkowicie rozebrane. Podobno niektóre elementy Leśnej Świątyni (kolumnę, kulę ze zwieńczenia wieżyczki, okno i herb miasta znad drzwi) zabezpieczył jeden z mieszkańców.
Dziś już niewielu wie lub pamięta, że taki obiekt upiększał zapomniany trochę fragment naszego miasta.
[supsystic-gallery id=36 position=center]